หลักกฏหมาย

..........หลักกฏหมาย เป็นหลักการปกครองอีกหลักหนึ่งของระบอบประชาธิปไตยต่อจากอำนาจอธิปไตยเป็นของปวงชน บุคคลมีเสรีภาพบริบูรณ์ และความเสมอภาค มีผู้เข้าใจผิดว่า การปฏิบัติตามกฏหมายคือเครื่องหมายของระบอบประชาธิปไตย และการไม่ปฏิบัติตามกฏหมายคือการทำลายระบอบประชาธิปไตย
..........ความจริงไม่ว่าระบอบประชาธิปไตยหรือระบอบเผด็จการ ล้วนแต่จะต้องปฏิบัติตามกฏหมาย ไม่มีระบอบใด ๆ จะอนุญาติให้ละเมิดกฏหมาย การปฏิบัติตามกฏหมายเป็นเรื่องของทุกระบอบ หาใช่เป็นเรื่องของระบอบประชาธิปไตยแต่ระบอบเดียวไม่ ฉะนั้น การปฏิบัติตามกฏหมายจึงหาใช่เครื่องวัดความเป็นระบอบประชาธิปไตยแต่อย่างใดไม่
..........กฏหมายย่อมเปลี่ยนแลปงแก้ไขได้เสมอ ตามวิถีทางนิติบัญญัติที่ได้กำหนดไว้ในระบอบนั้น ๆ กฏหมายฉบับใดถ้ารัฐบาลไม่ต้องการจะปฏิบัติตาม ก็ยกเลิกหรือแก้ไขเพิ่มเติมกฏ หมายฉบับนั้นเสีย เช่น รัฐบาลต้องการจะต่ออายุ ผบ.ทบ. ครั้งที่แล้ว แต่กฏหมายห้ามไว้ ก็แก้ไขเพิ่มเติมกฏหมายนั้นเสีย การกระทำเช่นนี้หาใช่เครื่องหมายวัดความเป็นระบอบประชาธิปไตย หรือความเป็นระบอบเผด็จการ แต่อย่างใดไม่
..........หรือกฏหมายฉบับใดไม่เป็นธรรมต่อประชาชน และมีการแสดงประชามติคัดค้านกฏหมายฉบับนั้น หรือเรียกร้องให้ยกเลิกหรือแก้ไขเพิ่มเติมกฏหมายฉบับนั้น ก็เป็นการปฏิบัติตามวิถีทางประชาธิปไตยอย่างหนึ่ง หาใช่เป็น "กฏหมู่อยู่เหนือกฏหมาย" แต่อย่างใดไม่
..........การโฆษณาว่า การปฏิบัติตามกฏหมาย คือเครื่องหมายของระบอบประชาธิปไตย และว่าการไม่ปฏิบัติตามกฏหมายคือการทำลายระบอบประชาธิปไตย และเห็นการแสดงประชามติเป็น "กฏหมู่อยู่เหนือกฏหมาย" ไปนั้น คือความพยายามของระบอบเผด็จการที่จะให้ประชาชนอยู่ภายใต้การกดขี่ตลอดไป
..........การปฏิบัติตามกฏหมายไม่ใช่ความหมายของความเป็นระบอบประชาธิปไตย เพราะระบอบเผด็การก็ใช่กฏหมายเช่นกัน และระบอบเผด็จการมักจะเน้นหนักให้ปฏิบัติตามกฏหมายที่กดขี่ประชาชน เครื่องหมายของความเป็นระบอบประชาธิปไตย คือ การปฏิบัติตามหลักกฏหมาย จะต้องไม่เอากฏหมาย (Law) ไปปะปนกับหลักฏหมาย (Rule of law)
..........หลักฏหมาย คือหลักนิติธรรมที่ได้รับรองแล้วว่าถูกต้อง เป็นหลักที่ผู้ออกฏหมายเพื่อประโยชน์ของประชาชนต้องยึดถือปฏิบัติตาม แม้ว่าองค์กรนิติบัญญัติ เช่นสภาผู้แทนราษฏรจะมีอำนาจมาจำกัดเสรีภาพของบุคคลได้ก็ตาม แต่กฏหมายนั้นต้องสอดคล้องกับหลักกฏหมาย สภาผู้แทนราษฏรจะออกกฏหมายขัดต่อหลักกฏหมายมิได้
..........ในประเทศที่ไม่มีรัฐธรรมนูยเป็นลายลักษณ์อักษร เช่น อังกฤษ ศาลมีอำนาจพิจารณาว่ากฏหมายใดขัดกับหลักกฏหมายและเป็นโมฆะ ในประเทศที่มีรัฐธรรมนูญเป็นลายลักษณ์อักษร เช่น สหรัฐอเมริกา มีการบัญญัติหลักกฏหมายไว้ในรัฐธรรมนูญ หลักกฏหมายที่สำคัญ ๆ เช่น
..........(1) ผู้ถูกกล่าวหาว่ากระทำความผิด ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเป็นผู้สุจริต บุคคลจะถูกกล่าวหาว่ากระทำความผิดได้ก็ต่อเมื่อการกระทำนั้นมีบัญญัติไว้ในกฏหมายแห่งชาติว่าเป็นความผิด
..........(2) กฏหมายจะมีผลย้อนหลังไปลงโทษบุคคลมิได้
..........(3) ศาลเท่านั้นเป็นผู้มีอำนาจพิจารณาว่า การกระทำใดเป็นการละเมิดกฏหมายและเป็นความผิดต้องได้รับโทษ ฯลฯ
..........ระบอบการเมืองใดสามารถออกกฏหมายละเมิดหลักกฏหมายได้ สิทธิเสรีภาพของประชาชนก็จะถูกทำลาย เช่น กฏหมาย ปร.42 เป็นต้น นั้นคือเครื่องหมายอย่างหนึ่งของระบอบเผด็จการ ระบอบประชาธิปไตยย่อมยึดถือหลักกฏหมายอย่างเคร่งครัด องค์กรนิติบัญญัติของระบอบประชาธิปไตยจะออกกฏหมายโดยละเมิดหลักกฏหมายมิได้
..................................โรงเรียนประชาธิปไตยแห่งชาติ
........................................มนัส เดชเสน่ห์